Περιοδικό Το Δέντρο, τεύχος 169-170 (άνοιξη – καλοκαίρι 2009)

Αφιέρωμα Γιάννης Ρίτσος

Ανασκαφή των ανεξάντλητων ορυκτών της πολύτροπης και εκτεταμένης ποίησης του Ρίτσου από Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Αλέξανδρο Αργυρίου, Κώστα Βούλγαρη, Φ.Δ. Δρακονταειδή, Σόνια Ιλίνσκαγια, Δημήτρη Κοσμόπουλο, Θανάση Μαρκόπουλο, Λευτέρη Ξανθόπουλο, Τάκη Σινόπουλο, Έρη Ρίτσου, ενθυμήσεις των Βασίλη Βασιλικού, Μήτσου Κασόλα, Γιάννη Κοντού, και πολλά ακόμη από παλαιότερους και νεότερους, ζώντες και τεθνεώτες. Πρώτα όλων τα 14 γράμματά του προς τον Τίτο Πατρίκο (1952-53) που βρισκόταν στο Σ.Ε. (Στρατόπεδο Εκτοπισμένων) στον Άη Στράτη

Θα σταθώ στο κείμενο του Γιώργου Μπλάνα που με άγγιξε και προσωπικά. Αν το μεγαλείο της ποίησης δεν μπορεί να εκπορεύεται από έναν κοινό εγκέφαλο, αν ο Ρίτσος έπρεπε να αποτελεί μια ενσάρκωση του ιερού, πόσο μάλλον μετά τον σφετερισμό του έργου του από την ορθόδοξη Αριστερά (μπορεί τα «αριστερά» του ποιήματα να αποτελούσαν ένα ελάχιστο μέρος του έργο του, ενώ ο Φουτουρισμός, ο Σουπρεματισμός, ο Κονστρουκτιβισμός, το Παράλογο, ο Ουλτραϊσμός, ο Υπερρεαλισμός κ.ά. να διατρέχουν πολλές ποιητικές του συνθέσεις, όμως ταυτίστηκε με τα εντόπια σοσιαλιστικά οράματα), τότε αυτός ο ποιητικός μύθος στα εβδομήντα του αποφάσισε να τινάξει στον αέρα τη δημόσια εικόνα του και κάθε «επίσημη» ερμηνεία του έργου του, εκδίδοντας εκείνα τα αλησμόνητα εννέα πεζογραφήματα, το Εικονοστάσιο ανωνύμων αγίων με ήρωα τον Αρίοστο, γεμάτα στιγμιότυπα ζωής, έρωτα, παντοιότροπου σεξ, συνειρμικών σκέψεων, μνημών και φαντασιώσεων - παραδόξως από εκείνα εισήλθα στο έργο του. Στο τελευταίο θα δήλωνε πως ο Αρίοστος είναι ο ίδιος και πως αρνείται να γίνει ο Άγιος της επαναστατικής θρησκείας του Μαρξισμού. Ένας Αρίοστος Όχι Άριστος, Αναγραμματιζόμενος Ρίτσος ή ως Άλλος Ariosto του Μαινόμενου Ορλάνδου μόλις τελούσε την σημαντικότερη πράξη διαλεκτικής αντιπαράθεσης ποιητή και αναγνώστη.

Από τα κείμενα της πάντα απολαυστικής πίσω πλευράς: η νομπελική ομιλία του Γιόζεφ Μπρόντσκι (Όποιος δεν διαβάζει θα το πληρώσει ακριβά), αφρικανική λογοτεχνία, φιλοσοφία και κινηματογράφος και, ως της εκπλήξεως, ο Πάκο Ιγκνάσιο Τάιμπο ΙΙ παίρνει στα χέρια του ένα πράσινο τετράδιο: μια προσωπική ποιητική ανθολογία του Τσε, ούτως ή άλλως αδηφάγου αναγνώστη ποίησης. Μπορείτε να μαντέψετε ποιους ποιητές ανθολογούσε ιδιοχείρως και γιατί; [246 σελ.]

Πρώτη δημοσίευση: